Malatya, Türkiye'nin en önemli sofralık kayısı üretim merkezlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Kayısı üretiminin ülke ekonomisindeki yeri ve önemi tartışmasız. Ancak son yıllarda iklim değişikliği, doğal afetler ve tarımsal problemlerin etkisiyle kayısı üreticileri zor günler geçiriyor. Özellikle 2023 yılı itibarıyla Malatya'daki kayısı üretiminde yaşanan zarar, tarım sektörü için kaygı verici bir tablo ortaya koydu.
2023 yılında, Malatya'daki kayısı üretiminde yaşanan zararın yüzde 30'a ulaşmasının başlıca sebepleri arasında iklim koşullarındaki aşırı değişimler, don olayları ve hastalıklar yer alıyor. Özellikle bahar aylarında yaşanan ani sıcaklık düşüşleri, kayısı ağaçlarının çiçek açma dönemlerinde don olaylarına maruz kalmasına neden oldu. Dolayısıyla, verimlilikte ciddi bir düşüş yaşandı. Ayrıca, kayısıyla beraber diğer meyve ağaçlarındaki hastalıklar da kayısı ağaçlarını etkileyerek üretimi olumsuz yönde etkiledi.
Kayısı üretiminde gözle görülür bir azalma olduğunu belirten Tarım ve Orman İl Müdürü, “Son yıllarda kayısı üretimi, hem iç piyasa hem de dış piyasalarda yüksek talep görmesine rağmen, karşılaştığımız bu olumsuz koşullarla üretimde büyük kayıplar yaşanıyor. Bu yıl yüzde 30 oranında bir zarar söz konusu. Bu durum, kayısı tarımını sürdüren çiftçilerimizi zor durumda bırakıyor” ifadelerini kullandı.
Zarar oranının bu denli yüksek olması, Malatya'daki kayısı üreticileri için geleceği tehdit eden bir durum oluşturuyor. Kayısıdan geçimini sağlayan pek çok çiftçi, karşılaştıkları bu sıkıntılarla başa çıkmanın yollarını arıyor. Üretimdeki düşüş, işlerin durma noktasına gelmesine ve birçok çiftçinin maddi olarak zor durumda kalmasına sebep oldu.
Çiftçiler, bu zorlu süreçte devlet desteklerinin artmasını ve tarımsal sigorta sisteminin daha etkin hale getirilmesini talep ediyor. Tarımsal sigorta, çiftçilerin yaşanan doğal afetlere karşı daha dayanıklı olmasına ve kayıplarını en az seviyeye indirmelerine yardımcı olabilecek önemli bir mekanizma. Çiftçiler, yaşanan bu olumsuzlukların aynı zamanda tarımsal politikaların ve tarım desteklerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiği konusunda hemfikir. Konuyla ilgili uzmanlar ise, kayısı üreticilerine tarımsal eğitimler verilmesi ve yeni nesil tarım tekniklerinin tanıtılması gerektiğini ifade ediyor.
Son olarak, kayısı üretiminde kayda değer bir düşüş ile karşı karşıya kalan Malatya’daki üreticilerin, artan maliyetlerle boğuşması da dikkat çekiyor. Tarım girdi maliyetlerindeki artış, üreticilerin düzenli kâr elde etmesini zorlaştırmakta. Bu nedenle, yerel yöneticilerin çiftçilere yönelik ekonomik destekleri güçlendirerek sürdürülebilir tarım politikaları geliştirmesi bekleniyor.
Tüm bu durumlar, Türkiye'nin kayısı üretiminin geleceği adına ciddi bir tehdit oluşturuyor. Malatya, kayısı üretiminde dünya çapında bir unvana sahip olmasına rağmen, karşılaştığı bu zorluklarla bu unvanı sürdürülebilir kılmak için acil önlemler alınması gerektiği aşikar. Kayısı üreticileri için bu yıl, yalnızca kayısının değil, geleceğin de sınavıyla karşılaşmaları açısından oldukça zorlu bir süreç olarak kaydediliyor.